Toruń. Planetarium wymieniło swoje serce i po dwóch miesiącach przerwy otwiera się dla gości

"Nowości" świętują swoje 55-lecie

Toruńskie planetarium od jego otwarcia w 1994 roku odwiedziło ponad 6 milionów zwiedzających. W samym 2022 roku zawitało tu ponad 358 tysięcy gości. Znaleźć terminy na astronomiczny seans jest trudno, a od 7 grudnia było to niemożliwe przez wymianę projektora – absolutnej gwiazdy planetarium i jego najważniejszej części.

– Ten remont był dla nas dużym wyzwaniem, ponieważ zdecydowaliśmy się na wymianę projektora gwiazd, który jest sercem planetarium – wyjaśnia Anna Broniewicz, dyrektor toruńskiego planetarium. – Projektor gwiazd jest urządzeniem dedykowanym dla planetariów, które pozwala na dokładne odwzorowanie nocnego nieba. Niektóre planetaria pokazują niebo za pomocą projektorów video, jednak projektor gwiazd zapewnia głębsze odczucie czarnego, rozgwieżdżonego nieba. Wyraziste gwiazdy naszego projektora dają większe wrażenie przebywania pod prawdziwym niebem.

Poprzedni projektor firmy Zeiss miał ponad 50 lat i służył w planetarium od początku jego istnienia. Teraz zastąpi go urządzenie tej samej firmy, jednak zdecydowanie nowocześniejsze. Umożliwi on dokładniejsze sterowanie sztucznym niebem w planetarium.

– Na przykład podróż w czasie zajmie nam zaledwie chwilę, co było niemożliwe w poprzednim, optyczno - mechanicznym projektorze. Dla kogoś z zewnątrz może się wydawać, że jeden mebel zastąpił drugi – trochę się różni wyglądem, ale w gruncie rzeczy jest podobny do poprzedniego. Dla nas wymiana była sporym wyzwaniem, bo wiązała się ze zmianą całej infrastruktury, skryptów koniecznych do wyświetlania seansów, a nawet powiem więcej, zmianą podejścia operatorów do pokazywania nieba. – podkreśla dyrektor planetarium.

Wymiana serca planetarium zbiegła się w czasie z setną rocznicą wynalezienia planetariów i 550. rocznicą urodzin Mikołaja Kopernika. Z tej okazji przygotowano dwa nowe seanse, które w tym roku będą wyświetlane i pokażą pełnię możliwości nowego projektora. Pierwszy z nich, zatytułowany „Copernicus 2473” będzie miał swoją premierę 17 lutego i będzie odnosił się do poprzednich rocznic kopernikowskich oraz do nadchodzących, w tym do tej tysięcznej. Drugi seans swoją premierę będzie miał w kwietniu, zatytułowano go „Oto kosmos” i będzie opowiadał o drodze, jaką przebyła ludzkość, by opisywać niebo i jego zjawiska z taką dokładnością, jak to robi dziś.

Sala planetarium mogąca pomieścić 189 widzów to nie jedyna atrakcja. Na zwiedzających czekają jeszcze dwie sale: Geodium oraz Baza Mars. Ta pierwsza jest interaktywną wystawą, poświęconą Ziemi. Jej centralnym elementem jest jest obracający się i odpowiednio oświetlony model kuli ziemskiej o średnicy 2,15 m. Dzięki grze świateł w łatwy sposób można przekonać się, dlaczego mamy cztery pory roku, a po dniu następuje noc. Wokół globusa znajdują się interaktywne urządzenia, pozwalające na samodzielne eksperymentowanie. W sali Geodium znajdują się także instalacje pokazujące, jak na przestrzeni dziejów zmieniała się Ziemia.

Sala Baza Mars to z kolei wystawa zaaranżowana jako baza kosmiczna. Odwiedzający ją wykonują tam czynności, które pozwalają im na poczucie się jak członkowie załogi misji kosmicznej. Ich zadaniem jest nie tylko monitorowanie stanu Bazy, ale także usuwanie awarii czy badanie próbek z Marsa.