Kujawsko-Pomorskie. Mieszkańcy na "chorobowym" jadą na urlop, remontują dom albo jeżdżą traktorem

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma obowiązek kontrolować zwolnienia lekarskie. Ma też obowiązek zmniejszyć świadczenie chorobowe, jeżeli "chory" okazał się być zdrowym. - Tylko w pierwszym półroczu 2023 roku w województwie kujawsko-pomorskim kwota obniżonych i cofniętych świadczeń chorobowych po kontroli zwolnień przekroczyła 4,7 mln zł - informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS w naszym województwie.

Rzeczniczka kontynuuje: - ZUS prowadzi dwa rodzaje kontroli zwolnień. Pierwszy dotyczy ich wykorzystywania, drugi orzekania o czasowej niezdolności do pracy. Przy kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień ZUS sprawdza, czy osoba korzystająca z tego zwolnienia nie świadczy pracy lub nie wykonuje innych czynności, które są niezgodne z zaleceniami lekarza i mogą utrudnić powrót do zdrowia. Jeżeli tak jest, ZUS wstrzymuje wypłatę świadczenia, a gdy zostało już wypłacone, nakazuje zwrot. W przypadku sprawowania opieki, dodatkowo trzeba ustalić, czy w okresie orzeczonej niezdolności do pracy są poza ubezpieczonym inni członkowie rodziny, mogący zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny. Nie dotyczy to opieki nad chorym dzieckiem do lat 2.

Przy kontroli prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy, lekarze orzecznicy ZUS weryfikują, czy osoba na zwolnieniu lekarskim nadal jest chora i jeszcze potrzebuje zwolnienia, czy też może należy je skrócić.

Tylko w pierwszym półroczu 2023 dwa oddziały ZUS z naszego terenu przeprowadziły 15,5 tys. kontroli zwolnień lekarskich. Efekt taki, że wydano 728 decyzji wstrzymujących dalszą wypłatę zasiłków chorobowych, zaś kwota wstrzymanych z tego tytułu zasiłków wyniosła 617 tys. zł. ZUS obniżył także wysokość świadczeń chorobowych do 100 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia 1,8 tys. osobom, którym ustał tytuł do ubezpieczenia (to na kwotę ponad 4,1 mln zł).

Wciąż są osoby, które biorą zwolnienie lekarskie i oszukują, np. dorabiając w tym czasie w innej firmie, remontując mieszkanie, prowadząc własny biznes albo jadąc na wakacje, nawet zagraniczne.

Wśród osób, które musiały zwrócić zasiłek chorobowy, były pan, który w trakcie zwolnienia prowadził działalność gospodarczą, konkretnie: przyjmował zapisy i wykonywał zabiegi fizjoterapeutyczne. Inny prowadził samochód - ponoć za kolegę, który pracuje w firmie kurierskiej. Jeszcze następny akurat robił kurs lotnictwa.

- Kolejny ubezpieczony w trakcie pobierania zasiłku opiekuńczego nad chorym członkiem rodziny wykonywał prace w gospodarstwie rolnym rodziców, tj. jeździł traktorem po polu - dodaje Krystyna Michałek.

Pomocnym narzędziem w wykrywaniu nieprawidłowości są elektroniczne zwolnienia lekarskie. Pozwalają na bieżąco sprawdzać wpływające e-ZLA, tym samym reagować na nadużycia. Sami klienci ZUS często informują, że niby chory ma się całkiem dobrze - i mówią, czym się zajmuje.

ZUS przypomina na koniec: - Kontrolę zwolnień lekarskich mogą przeprowadzić także pracodawcy, zatrudniający powyżej 20 ubezpieczonych. Najczęściej takie kontrole wykonują pracownicy działu kadr.