Toruń. Green Lab, czyli jak zarządzać zielenią w mieście

OBEJRZYJ: Park Tysiąclecia w Toruniu. Mamy się czym pochwalić!

Dyskusja na temat zieleni w Toruniu toczy się od lat. Jej temperatura rośnie razem z rozgrzewającym się podczas upałów, pozbawionym naturalnej osłony betonem czy asfaltem. Coraz trudniej jest osiągnąć jakieś porozumienie. Protestujący mieszkańcy się radykalizują i to nie tylko dlatego, że tracą w swoim otoczeniu tereny zielone. Wielu straciło również zaufanie do władz miasta. Podpiłowywały je m.in. tłumaczone względami bezpieczeństwa nocne wycinki drzew na placu Rapackiego, czy padające z najważniejszych ust w mieście wypowiedzi o ruskich samosiejkach, czy też bagatelizowanie kilku tysięcy podpisów pod kierowanych do władz petycjami i protestami.

Po latach gwałtownych sporów władze miasta powołały zielone forum Torunia. Green Lab, bo tak się to oficjalnie nazywa, będzie tworzyć toruńska Pracownia Zrównoważonego Rozwoju, która wygrała ogłoszony przez miasto konkurs. Szczegóły zostały zaprezentowane podczas konferencji prasowej, która zresztą udowodniła, że sposób rozmawiania i kształtowania zieleni w Toruniu należy zmienić. O co zatem chodzi w tym Green Labie?

- Istotą jest, aby podjąć próbę wzajemnej edukacji - wyjaśniał prezydent Michał Zaleski. - Nie rozwiązywania jakichś spraw jednostkowych, tylko wzajemnego zrozumienia, w bardzo ważnym zakresie, dotyczącym środowiska naturalnego. Jako administracja samorządowa będziemy przede wszystkim przedstawiali uwarunkowania w zagospodarowaniu zieleni. To co powoduje, że trzeba brać pod uwagę różne interesy mieszkanek i mieszkańców Torunia. Trzeba widzieć wszystko, co się wiąże z urbanizacją, miejscami pracy, komunikacją i transportem.

Propozycje dotyczące zieleni, jej kształtowania i zagospodarowania, będą zgłaszali mieszkańcy. Przypominamy, że zgodnie z deklaracjami istota forum, czyli edukacja, ma być wzajemna.

- W ramach projektu przygotowaliśmy dwa narzędzia pracy - wyjaśniała szczegóły Joanna Suchomska z PZR. - Pierwszym z nich będą zielone fora, czyli otwarte spotkania dla wszystkich zainteresowanych tematem zieleni zieleni w mieście. Zaczniemy od ogólnego, diagnostycznego pytania dotyczącego tego, jakie są wyzwania dla zieleni, w jaki sposób nią zarządzać i jakie wyzwania mamy w Toruniu.

Odpowiedzi na te pytania będą szukali uczestnicy pierwszego z czterech spotkań, które odbędzie się 6 października w Kopernikańskim Ośrodku Integracyjnym przy ul. Karola Olszewskiego. Swoimi doświadczeniami podzielą się również eksperci z zewnątrz, m.in. ogrodniczka miejsca z Bydgoszczy.

Drugim narzędziem ma być natomiast 25-osobowy zespół złożony z przedstawicieli Urzędu Miasta oraz mieszkańców. Zgłoszenia przyjmuje Pracownia Zrównoważonego Rozwoju od 25 września do 8 października. Formularze znajdują się na jej stronie internetowej.

Pytań na konferencji było sporo, ale raczej nie dotyczyły one Green Labu. Kilka dni temu minęły dwa lata od uchwalenia Zielonej Konstytucji Torunia. O tym dokumencie pisaliśmy wiele razy. Znalazły się w nim m.in. wytyczne dotyczące pielęgnacji zieleni oraz jej ochrony podczas prowadzonych w mieście inwestycji. Jego ważnym dopełnieniem miało być zarządzenie prezydenta Torunia szczegółowo określające obowiązki jednostek UMT. W 2021 roku usłyszeliśmy, że pojawi się ono niebawem. Później podobne zapewnienia padały wielokrotnie. Przez ten czas udało się zbudować linię tramwajową na Jar, ale dokumentu nadal nie ma. Prace nad nim trwają.

- Chodzi o to, aby wypracować dokument chroniący zieleń podczas inwestycji - powiedział odpowiedzialny za zieleń wiceprezydent Paweł Gulewski. - Z drugiej strony musimy patrzeć na to, że działania inwestycyjne, zorganizowanie samego placu budowy, nie może być na tyle usankcjonowane, aby nie można było przeprowadzić inwestycji.

Znów usłyszeliśmy, że w zielonej konstytucji są zapisy dotyczące pielęgnacji i ochrony zieleni i że wszyscy inwestorzy muszą ich przestrzegać. Znów musieliśmy przypominać, że nawet podczas inwestycji miejskich te przepisy nie są stosowane, a wykonawcy o zasadach ochrony drzew często nie mają zielonego pojęcia.

Dziennikarze zadawali pytania, emocje rosły. Padł m.in. zarzut, że Green Lab będzie zielonym kwiatkiem do kożucha. Kolejnym tworem podobnym do zespołu do spraw adaptacji miasta do zmian klimatu. Dziennikarz Polskiej Agencji Prasowej usłyszał od prezydenta, gdzie i jakie pytania powinien zadawać.

- Rozmawiajmy o przyszłości. Prokuratorski tryb zadawania pytań zostawmy tam, gdzie powinien on mieć miejsce, a nie na konferencji prasowej - oświadczył prezydent Zaleski. - Nie poddawajmy się emocjom i wspomnieniom sprzed dwóch lat.

Chyba wszyscy uczestnicy tej dyskusji myślą o przyszłości. O tym, w jakich warunkach przyjdzie żyć im i ich dzieciom w czasach kryzysu klimatycznego. Poza tym, co również często podkreślamy, szadzone w mieście rośliny kosztują, a sytuacja finansowa Torunia jest przecież trudna. Czy troska o to, aby zainwestowane w zieleń pieniądze się nie marnowały, nie jest myśleniem o przyszłości?