Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Toruń. Twórcy filmu o zbrodni na Barbarce wciąż szukają i znajdują potomków ofiar niemieckich czystek z 1939 roku

Szymon Spandowski
Szymon Spandowski
Zdjęcie do filmu o zbrodni na Barbarce zaczęły się jesienią. Filmowcy pracowali m.in. na Forcie VII
Zdjęcie do filmu o zbrodni na Barbarce zaczęły się jesienią. Filmowcy pracowali m.in. na Forcie VII Jacek Smarz
W sieci pojawiła się zajawka filmu o zbrodni na Barbarce. Twórcy mają nadzieję, że dzięki niej uda się trafić do kolejnych potomków ofiar czystek jakie przeprowadzili Niemcy w 1939 roku na całym Pomorzu. Nadzieje nie są bezpodstawne, ponieważ osoby z tym dramatem związane cały czas się zgłaszają.

Nie mamy już wiele czasu. Pokolenie naznaczone wojną odchodzi, a tym, którym wojna zabrała wszystko jesteśmy winni pamięć. Mądrą pamięć. Takie przesłanie płynie z krótkiego filmu umieszczonego w sieci przez Instytut Filmowy Unisławskiego Towarzystwa Historycznego. Ekipa ta od lat wydobywa z mroków niepamięci, z benedyktyńską dokładnością spisuje i utrwala na filmie najbardziej dramatyczne epizody wojennej historii naszego regionu. Przypomnijmy, że UTH ma już na koncie m.in. film o żydowskich więźniarkach utworzonych w rejonie Torunia filii KL Stutthof, które w ostatnich miesiącach 1944 i na początku 1945 roku zostały przez hitlerowców zagonione do budowy umocnień wokół miasta.

Warto zobaczyć

Filmowcy z Unisławia zajęli się również upamiętnieniem ofiar Zbrodni Pomorskiej, czyli czystek etnicznych jakich dopuścili się Niemcy po zajęciu Pomorza w 1939 roku. W ramach tego cyklu powstał m.in. film o zbrodni w Lesie Szpręgawskim niedaleko Stargardu Gdańskiego, gdzie okupanci zamordowali kilka tysięcy osób. W ramach projektu „Zbrodnia Pomorska 1939 - Społeczne Centrum Badań Historycznych” w przyszłym roku filmowcy zamierzają przygotować kolejny odcinek, tym razem poświęcony zbrodni w Płutowie pod Chełmnem, gdzie Niemcy zabili ponad 200 Polaków. Przy okazji szukają również potomków ofiar mordu w Klamrach i Rudzkim Moście.

Potomkowie nadal się zgłaszają

Jak już wcześniej wspominaliśmy, jesienią 2021 roku, po długich przygotowaniach rozpoczęły się zdjęcia do filmu o Barbarce. Kamera poszła w ruch, jednak pierwszy klaps na planie nie oznaczał końca poszukiwań.

- Wciąż odszukujemy kolejne rodziny ofiar Barbarki - mówi Sebastian Bartkowski z Unisławskiego Towarzystwa Historycznego. - W poniedziałek jadę w tym celu do Torunia, a w środę do Gdańska.

Wcześniej filmowcy skontaktowali się m.in. z prof. Krystyną Paluszyńską-Daszkiewicz, która w 1939 roku przekradała się do Fortu VII. Twórcom filmu udało się także dotrzeć do wnuków mecenasa Pawła Ossowskiego - filomaty pomorskiego, pierwszego starosty chełmińskiego po powrocie tego miasta do Polski, a później m.in. senatora. Ossowski mieszkał w zbudowanej specjalnie dla niego willi przy ul. Moniuszki 10 w Toruniu. Został rozstrzelany przez Selbstschutz 28 października w pierwszej egzekucji na Barbarce. Nawiązali również kontakt z synem Karla Friedricha Straussa, komendanta więzienia w Forcie VII.

Ile osób pojawi się na planie?

W filmie bierze udział 300 statystów oraz kilka grup rekonstrukcyjnych. Przed kamerą pojawiają się również potomkowie ofiar. Alfonsa Reiwera, dyrektora szkoły w Łubiance, który został rozstrzelany przez Niemców w lesie pod Lulkowem, zagra na przykład jego wnuk. Zdjęcia powstają w Toruniu i okolicach: w Chełmży, Brąchnówku, a także w chełmińskim areszcie oraz muzeum secesji w Płocku.

Jak skontaktować się z ekipą?

Jeżeli ktoś może dołożyć od siebie chociaż kilka informacji do tego filmowego pomnika pamięci, proszony jest o kontakt tel. UTH: 793-993-981. Kiedy można się spodziewać premiery filmu?

- Kinowa premiera "Barbarki" będzie w październiku, podczas corocznych obchodów rocznicy tych tragicznych wydarzeń - mówi Sebastian Bartkowski. - Nie wiemy jeszcze gdzie, ale zainteresowanie jest bardzo duże wiec trzeba pomyśleć o dużym obiekcie.

Projekt „Zbrodnia Pomorska 1939 - Społeczne Centrum Badań Historycznych” wspierają: Fundusz Inicjatyw Obywatelskich, Narodowy Instytut Wolności i Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Powrót reprezentacji z Walii. Okęcie i kibice

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na torun.naszemiasto.pl Nasze Miasto