Toruń. Minister Czarnek wręczył nagrody i nominacje. Sekretarzem Akademii Kopernikańskiej będzie absolwent UMK

Zobacz wideo: 2023 jest Rokiem Mikołaja Kopernika w woj. kujawsko-pomorskim.

To była druga część zaplanowanej na niedzielę 19 lutego, w 550. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika, inauguracji w Toruniu Światowego Kongresu Kopernikańskiego, połączona z Galą Nauki Polskiej.

W imieniu prezydenta Andrzeja Dudy nominacje wręczyli szefowa Kancelarii Prezydenta RP Grażyna Ignaczak-Bandych oraz minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek. Na liście członków Akademii znalazły się 44 nazwiska. Wśród nich nobliści – kanadyjski fizyk Arthur McDonald oraz szwajcarski astronom Didier Queloz, ale również szef Narodowego Banku Polskiego Adam Glapiński oraz emerytowany prefekt Kongregacji Nauki Wiary kardynał Gerhard Mueller.

Członkowie Akademii mają pracować w pięciu Izbach: Astronomii i Nauk Matematyczno-Przyrodniczych, Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Filozofii i Teologii, Nauk Prawnych oraz Nauk Medycznych.

W Toruniu nie pojawiło się czterech nominatów do Izby Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, w tym wiceprezes NBP Marty Kightley, pracujący w Wiedniu ekonomista Leon Podkaminer, prezes Banca d'Italia Ignazio Visco oraz prezes Szwajcarskiego Banku Narodowego Thomas Jordan.

Ustawa precyzuje, że członkiem Akademii może zostać osoba „posiadająca nieposzlakowaną opinię oraz wyróżniająca się szczególnie wybitnym dorobkiem naukowym i autorytetem w środowisku naukowym”.

Nominację na sekretarza generalnego Akademii przyjął prof. Krzysztof Górski. Pochodzący z Działdowa wybitny astronom ukończył studia na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Pracował m.in. na Uniwersytecie Warszawskim oraz w Centrum Astronomicznym im. Mikołaja Kopernika PAN. Wiele lat spędził w Stanach Zjednoczonych, gdzie za swoje osiągnięcia uzyskał wiele prestiżowych nagród. Jako członek zespołu naukowego misji satelity Planck prof. Górski był laureatem m.in. Gruber Cosmology Prize 2018) NASA Exceptional Achievement Medal (dwukrotnie).

Podczas gali nauki polskiej wykłady wygłosili nobliści z 2019 roku - kanadyjski kosmolog prof. Philip Peebles, kosmolog oraz prof. Michel Mayor. Wręczone zostały również nagrody ministra. Jedną z nich otrzymał literaturoznawca z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego – Jakub Paweł Lipski.

Ustawa o utworzeniu Akademii Kopernikańskiej została podpisana przez prezydenta w czerwcu. Jej celem ma być „zwiększenie konkurencyjności i rozpoznawalności polskiej nauki w świecie”. Akademia z budżetem 25 milionów złotych ma zajmować się m.in. finansowaniem badań naukowych (stypendia i granty) oraz wspieraniem nowo utworzonej Szkoły Głównej Mikołaja Kopernika. Placówka z siedzibą w Warszawie ma składać się z pięciu jednostek: Kolegium Astronomii i Nauk Przyrodniczych w Toruniu, Kolegium Nauk Medycznych w Olsztynie, Kolegium Nauk Ekonomicznych i Zarządzania w Warszawie, Kolegium Filozofii i Teologii w Krakowie i Kolegium Nauk Prawnych w Lublinie.

Pełnomocnikiem do spraw organizacji i kierowania pracami Akademii Kopernikańskiej został prawnik, prof. Grzegorz Górski z Torunia, były działacz Ruchu Odbudowy Polski i Porozumienia Centrum oraz podsekretarz stanu w rządzie Jana Krzysztofa Bieleckiego. Prof. Górski był m.in. sędzią Trybunału Stanu (zrezygnował ze stanowiska), a aktualnie jest wykładowcą na KUL oraz w Toruńskiej Szkoły Wyższej.

Niedzielną galę uświetnił występ światowej sławy kontratenora Jakuba Orlińskiego.