Zobacz wideo: 2023 jest Rokiem Mikołaja Kopernika w woj. kujawsko-pomorskim.
Inauguracja obchodów w Toruniu (18–19 lutego) była hasłem do startu niezliczonych imprez okolicznościowych na terenie całego kraju, które koordynował Ogólnopolski Komitet Obchodów Kopernikowskich.
Penderecki, Smendzianka, Broszkiewicz
18 lutego 1973 w godzinach porannych odbył się wiec na Rynku Staromiejskim, w którym wzięli udział przedstawiciele, nauki, sztuki, literatury i oczywiście dygnitarze partyjni. Po złożeniu kwiatów pod pomnikiem Kopernika delegacje udały się do Muzeum Okręgowego, w którym uroczyście otwarto wystawę „Kultura artystyczna ziemi chełmińskiej w czasach Kopernika”.
Na godziny popołudniowe zaplanowano akademię z udziałem wicepremiera Józefa Tejchmy. Część oficjalną uświetnił koncert „Kosmogonia” Krzysztofa Pendereckiego na orkiestrę symfoniczną chór i solistów.
Dzień później świętowano w Ratuszu, w którym po prelekcjach profesorów Mariana Biskupa i Andrzeja Woszczyka publiczność wysłuchała recitalu wybitnej chopinistki - Reginy Smendzianki. W tym samym czasie w Teatrze Horzycy odbyła się premiera sztuki Jerzego Broszkiewicza pt. „Koniec Księgi VI”.
Polecamy
Eksponaty z całej Europy
Urodziny Kopernika były jednak zaledwie sygnałem do dziesiątków imprez w Toruniu i setek w kraju. Kulminacja nastąpiła we wrześniu, kiedy to w Toruniu rozpoczął się Kongres Międzynarodowej Unii Astronomicznej. Towarzyszyła mu wystawa „Epoka Kopernika w sztuce europejskiej w latach 1450–1550” (otwarta 6 września). Można było obejrzeć na niej eksponaty ściągnięte z całej Europy, w tym jeden z najstarszych wizerunków astronoma z katedry w Strasburgu.
Tuz po Kongresie Międzynarodowej Unii Astronomicznej rozpoczął się kolejny międzynarodowy zjazd - Colloquia Copernicana. Zorganizowała go Polska Akademia Nauk wespół z UNESCO, Międzynarodową Unią Astronomiczną oraz Unią Historii i Filozofii Nauki.
Bielany w prezencie urodzinowym
Urodzinowa feta na UMK miała miejsce w dniach od 1 do 3 października. Ta miała szczególny charakter, bo Uniwersytet był największym beneficjentem kopernikańskiego jubileuszu. Uroczystości były więc połączone z uroczystym oddaniem do użytku miasteczka uniwersyteckiego na Bielanach. W ramach specjalnego programu, do 1973 roku wybudowano m.in. Bibliotekę Główną, Rektorat, Aulę, budynki Instytutu Chemii, część budynków Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi, trzy domy studenckie, dwa hotele asystenckie, stołówkę, sale gimnastyczne oraz Akademicką Przychodnię Lekarską. W tym czasie powstał również Krajowy Ośrodek Radioastronomii w Piwnicach.
Polecamy
Chórzyści, jazzmani i Anawa
Z myślą o studentach zorganizowano imprezę o nazwie „Intercopernicalia”, na którą zaproszono studentów ze wszystkich ośrodków akademickich w Polsce oraz ze Związku Radzieckiego, Czechosłowacji, Węgier, Bułgarii, NRD, Finlandii, Belgii, Francji, Włoch, Szwecji, Danii i Jugosławii.
W Auli UMK rozpoczęła się sesja naukowa, po której w okolicach basenu przy Bibliotece zaprezentowano widowisko plenerowe „Kopernik”. Spektakl zorganizowano z rozmachem – były efekty świetlne, sztuczne ognie, projekcje filmów i slajdów na płaszczyznach budynków. Dość powiedzieć, że w warstwie muzycznej udzielali się Chór Akademicki Politechniki Szczecińskiej, Studio Baletu Nowoczesnego AWF Kraków – „Kontrast”, Old Metropolitan Jazz Band oraz zespół „Anawa”.
Bydgoszczanie pokrzyżowali plany?
Rocznica zmieniła również oblicze całego miasta. W związku z rocznicą od końca lat 60. trwały prace nad renowacją toruńskiej starówki. Programem objęto 106 budowli w okolicach Domu Mikołaja Kopernika. Niestety, program nie został zrealizowany w całości. Jak pisze prof. Wojciech Polak: „Przyczyniła się do tego nieprzyjazna postawa władz wojewódzkich w Bydgoszczy, będąca efektem niechęci wobec Torunia, którego rozwój urbanistyczny i ekonomiczny mógł zagrażać pozycji sąsiedniego dużego miasta. Dlatego też Bydgoszcz przechwyciła siły wykonawcze w postaci firm budowlanych wykonujących prace w Toruniu, uniemożliwiając tym samym pełną realizację programu”.
Do użytku oddany został nowy, odpowiedni gmach Książnicy Miejskiej przy ulicy Słowackiego.
Polecamy
Kolejarze wędrują, energetycy płyną ku czci astronoma
Przebudowie uległ również układ komunikacyjny, oddalono od Starówki ruch tranzytowy, zlikwidowano również linię tramwajową z samego centrum miasta.
Rocznicą żyło całe miasto. Kolejowe struktury PTTK zorganizowały XIV Zlot Turystów Kolejarzy Szlakiem Kopernika. Z kolei Zakład Energetyczny Toruń wraz z Federacją Sportową „Energetyk” urządzili XII Ogólnopolski Spływ Kajakowy Energetyków „Kopernik 73”. Polski Związek Motorowy przeprowadził międzynarodowy rajd motocyklowy i samochodowy „Copernicus Trophee”.
Komitet Obchodów powstał nawet w Kanadzie, gdzie zainicjowano zbiórkę na budowę spektrografu w toruńskim obserwatorium w Piwnicach. Toruńscy artyści wystawiali prace poświęcone Kopernikowi w Ferrarze.
Trudno zliczyć setki kopernikańskich inicjatyw, które pojawiły się w innych polskich miastach. Obelisk ku czci astronoma odsłonięto nawet we wsi Koperniki (dziś część miasta Nysa), z której miał rzekomo wywodzić się ród Mikołaja. Powstała tam również szkoła im toruńskiego astronoma.
Polecamy nasze grupy i strony na Facebooku:
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
