Toruń. 500 plus jest już u nas 5 lat. Ile wypłacono? Jakie efekty przyniósł flagowy program PiS?

POLECAMY WIDEO: Czy będą zmiany w 500 plus?

500 plus jest w Toruniu już od 5 lat. "To była prawdziwa rewolucja"

- To była prawdziwa rewolucja. Pamiętam błyskawiczne tempo pracy i strach czy ze wszystkim zdążymy, bo mieliśmy niecałe dwa miesiące na zakup odpowiednich programów informatycznych. Potem były formalności. Miasta prześcigały się w tym, kto pierwszy wypłaci pieniądze. Na szczęście zdaliśmy bardzo dobrze ten egzamin - wspomina Magdalena Flisykowska-Kacprowicz, skarbniczka miasta Torunia.

Za realizację flagowego programu rządu Prawa i Sprawiedliwości w naszym mieście odpowiada Toruńskie Centrum Świadczeń. To ta jednostka każdego roku dysponuje 95 milionami złotych, bo tyle państwo wydaje u nas na to świadczenie.

Toruń. 500 plus w liczbach. Ile dotychczas wypłacono?

- Od początku rządowego programu "Rodzina 500 plus", czyli od kwietnia 2016 roku do końca lutego 2021 roku na świadczenie w Toruniu wypłacono łącznie kwotę 623 831 638 złotych. Aktualnie 500 plus pobiera 20 671 toruńskich rodzin na 31 096 dzieci do 18 roku życia. Od lutego trwa przyjmowanie wniosków na nowy okres świadczeniowy od 1 czerwca 2021 do 31 maja 2022. W lutym i marcu wnioski można było składać wyłącznie elektronicznie. Wpłynęło dotychczas ponad 15,4 wniosków. W kwietniu będzie można je składać w tradycyjny sposób - informuje Kamila Popiela, rzeczniczka Toruńskiego Centrum Świadczeń Rodzinie.

Przypomnijmy, że głównym założeniem programu socjalnego PiS było zwiększenie dzietności w Polsce. Dziś wiemy, że to się nie udało. Jesteśmy starzejącym się społeczeństwem, a pandemia i jej skutki dodatkowo przyczyniają się do tego, że jest nas coraz mniej o czym świadczą m.in. dane o zgonach w 2020 roku, gdy zmarło o 70 tysięcy osób więcej niż w roku 2019.

500 Plus w opinii ekspertów i polityków. Plusy i minusy

Dr Tomasz Marcysiak w rozmowie z "Nowościami" podkreśla, że program 500 plus z założenia miał być programem, który miał poprawić niekorzystną sytuację demograficzną w Polsce. W rzeczywistości okazał się zwykłym transferem socjalnym, który przy okazji wzmocnił poparcie dla rządów PiS.

- Niewątpliwie jest dla wielu rodzin mocnym zastrzykiem gotówki, ale przy braku jakiegokolwiek monitoringu wydatkowania tych środków, możemy tylko spekulować na podstawie deklaracji beneficjentów, że rodziny przeznaczają te pieniądze na edukację i rozwój swoich dzieci. Dodatkowym negatywnym skutkiem długoterminowych transferów socjalnych jest niestety utrwalanie i reprodukowanie postaw roszczeniowych - uważa socjolog z Wyższej Szkoły Bankowej w Toruniu.

Jednym z negatywnych skutków programu 500 plus była m.in. rezygnacja kobiet z pracy zawodowej. Z danych GUS-u z 2017 roku było to ok. 100 tysięcy osób. Warto jednak podkreślić, że matki, które uciekły z rynku pracy zarabiały bardzo mało. W związku z tym wolały zostać z dziećmi, bo praca nie była dla nich opłacalna.

Ale dodatkowe pieniądze przyznane na dzieci wielu kobietom pozwoliły np. uwolnić się od przemocy w domu. I nie chodzi tylko o ucieczki od przemocowego męża czy partnera, ale o to, że to kobiety zarządzają domowym budżetem, dysponują pieniędzmi i składają wnioski o świadczenia. W związku z tym są bardziej niezależne.

Iwona Michałek, wiceminister w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii podkreśla, że program 500 plus przyczynił się do tego, że w Polsce zmalała liczba dzieci dotkniętych skrajnym ubóstwem.

- Gdyby nie ten program, dzieci z ubogich rodzin nie miałyby szans by pojechać na szkolną wycieczkę czy wakacje - mówi Iwona Michałek.

Posłanka Porozumienia zdaje sobie jednak sprawę, żę dziś samo 500 plus nie wystarczy. Co zatem trzeba zrobić?

- Trzeba jeszcze popracować nad innymi programami, zwiększyć bezpieczeństwo kobiet na rynku pracy. Być może program 500 plus należy zrewaloryzować - wymienia Iwona Michałek i dodaje, że w żadnym wypadku nie można go zlikwidować.