Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Spod Grunwaldu do rejestru zabytków. A co z budową teatru muzycznego?

Szymon Spandowski
Szymon Spandowski
Zdjęcia z zamkniętego kina zrobione w 2013 roku.
Zdjęcia z zamkniętego kina zrobione w 2013 roku. Szymon Spandowski
Wojewódzki konserwator zabytków wpisał do rejestru fragment średniowiecznych fortyfikacji odkryty kilka tygodni temu podczas budowy toruńskiego teatru muzycznego. Doskonale zachowana pamiątka przeszłości zostanie wyeksponowana, co jednak wiąże się ze zmianą projektu.

Obejrzyj: Bella Skyway Festival w Toruniu

od 16 lat

Rejestr toruńskich zabytków powiększa się ostatnio dość dynamicznie. Niedawno informowaliśmy, że konserwator wojewódzki wszczął postępowanie w sprawie wpisu do rejestru zabudowań przy ulicy Flisaczej. Otoczone fortecznym ogrodzeniem dwa budynki to po pamiątka po zbudowanym na początku XX wieku zbiorniku gazowym. W tym przypadku mamy do czynienia z wpisem ratunkowym. Konserwator zdecydował się na taki krok po tym, gdy zauważył, że projekt przebudowy toruńskiego bulwaru zakłada likwidację fragmentu kraty fortecznej.

Polecamy

W przypadku odkrytego w czerwcu, podczas budowy teatru muzycznego w miejscu dawnego kina Grunwald doskonale zachowanego reliktu średniowiecznych fortyfikacji Nowego Miasta, niebezpieczeństwa nie było. Tu wpis był potrzebny m.in. ze względów proceduralnych.

- Prace zostały wstrzymane, ponieważ stwierdziliśmy, że to jest tak ważna rzecz dla Torunia, że warto by ją było ochronić i wkomponować w powstający budynek. Aby jednak możliwe było przeprojektowanie potrzebny był wpis do rejestru zabytków tego reliktu muru obronnego. W związku z tym szybko wszczęliśmy postępowanie i taka decyzja właśnie została wydana - wyjaśnił na antenie radia PiK Samobor Gawiński, wojewódzki konserwator zabytków.

Wpis nie obejmuje całości odkrytego muru, ale tylko jego najlepiej zachowany fragment. Rzeczywiście jest on nie tylko pamiątką po średniowiecznych obwarowaniach, konkretnie zewnętrznym murze nowomiejskiej fosy, ale również pomnikiem kunsztu XIV-wiecznych murarzy i producentów cegieł. Po 600 latach cegły i spoiny nadal są w idealnym stanie.

Gdzie ma zostać wyeksponowany odkryty mur?

Mur będzie można podziwiać w podziemiach przyszłego teatru. Zgodnie z pierwotnym projektem w tym miejscu miała się znajdować m.in. szatnia i toalety. Eksponowane w ten sposób pozostałości starszych budowli nie są na świecie czymś wyjątkowym. Nawet w Toruniu mamy coś takiego, w świetlicy aresztu znajdują się fundamenty baszty Koci Ogon. Z przyczyn oczywistych goście z zewnątrz, którzy nie posiadają prawomocnego "skierowania" wydanego przez sąd, ten zakątek mogą zwiedzać tylko czasami. W teatrze muzycznym będzie to wyglądało inaczej, jednak znalezisko oznacza zmiany.

- Na pewno będzie się to wiązało przynajmniej z przeprojektowaniem konstrukcji tego obiektu, ponieważ zabezpieczenie i wyeksponowanie muru będzie wymagało zmiany pierwotnych planów ławy, na której budynek miał być posadowiony - mówi sekretarz województwa Marek Smoczyk.

Szczegóły mają określić fachowcy. Dzięki wpisowi muru do rejestru zabytków mają już podstawę do działania. W tej chwili nie wiadomo jeszcze, jak bardzo będzie trzeba zmienić harmonogram prac. Nie trzeba jednak być fachowcem, aby zdawać sobie sprawę, że w tej sytuacji termin zakończenia budowy, czyli jesień 2023 roku jest nierealny.

Kiedy powstał budynek kina Grunwald?

Droga do Teatru Muzycznego jest niezwykle kręta. Przypomnijmy, że budynek na rogu ul. Warszawskiej i Woli Zamkowej, czyli dobrze nam znane kino Grunwald, został oddany do użytku w kwietniu 1933 roku. Dom żołnierza, bo taką pierwotnie pełnił rolę, powstał dzięki składkom społeczeństwa, ze wsparciem finansowym pospieszyli głównie mieszkańcy Pomorza, datki napływały jednak również z odległych krańców II RP. W budynku zostało między innymi ulokowane najnowocześniejsze w przedwojennym Toruniu kino Mars. Projektor ucichł tu dopiero w ubiegłej dekadzie. Wojsko wystawiło budynek na sprzedaż, w 2015 roku z oferty skorzystał jeden z deweloperów. W modernistycznym gmachu miały powstać biura, później jednak pojawiła się informacja, że biurowiec ma powstać w miejscu kina.

Dlaczego budowa teatru muzycznego się opóźniła?

Ostatecznie na scenę wkroczył samorząd województwa i w 2016 roku kupił historyczną nieruchomość. Poszukiwania firmy, która zajmie się adaptacją gmachu na potrzeby teatru muzycznego trwały kilka lat. Oczekiwania finansowe potencjalnych wykonawców przekraczały możliwości inwestora, zaś ministerstwo kultury odmówiło dodatkowych dotacji na ten cel. Ostatecznie jednak samorządowi województwa udało się zdobyć unijne wsparcie. Prace rozpoczęły się w 2019 roku, jednak już w roku 2020 zostały przerwane, ponieważ okazało się, że grunt na jakim stało kino Grunwald, był niestabilny. Konieczne były badania geologiczne, dodatkowy poślizg na budowie spowodowała także pandemia.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo
Wróć na torun.naszemiasto.pl Nasze Miasto