Rodzice oskarżani o zabójstwo 3-letniej Mai byli pod opieką GOPS Brodnica. Są złe wyniki kontroli wojewody

Zobacz wideo: Dramatyczne dane dotyczące zgonów w Polsce

Tą sprawą w czerwcu br. żyła cała Polska. Dekarze pracujący w domu w Szabdzie pod Brodnicą dokonali makabrycznego odkrycia. Znaleźli zwłoki dziecka. Dom był opuszczony, ale wcześniej zajmowała go - wynajmując - rodzina Ch. z gromadką dzieci.

Jak się potem okazało, rodzina żyła ze zwłokami dziecka przynajmniej przez kilkanaście dni - tak ustaliła prokuratura. Najpierw aresztowano Bartosza Ch., ojca sześciorga dzieci i postawiono mu zarzut zabójstwa córeczki Mai. Po kilku dniach taki sam los spotkał Paulinę Ch. Matce zarzuca się dokonanie zabójstwa córki wspólnie i w porozumieniu z mężem.

Rodzina Ch. przez długi czas znajdowała się pod opieką Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Brodnicy. Nie tylko z racji wielodzietności i kondycji finansowej korzystała regularnie z zasiłków i innych form wsparcia materialnego. Objęta miała być też pracą socjalną.

Czy pracownicy socjalni mieli szansę odkryć dramat malutkiej Mai i zapobiec tragedii? Trudno oceniać. Wyniki kontroli doraźnej wojewody, przeprowadzonej po ujawnieniu dramatu w GOPS, są jednak złe. Oto szczegóły.

Kontrolę w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej, który siedzibę ma przy ul. Mazurskiej w Brodnicy, przeprowadzili inspektorzy z Wydziału Polityki Społecznej Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego. Co ustalili?

Po pierwsze to, że rodzina Ch. korzystała z pomocy GOPS-u od 2019 roku. Już za pierwszym razem, gdy rodzina zwróciła się o talony żywnościowe, pracownicy socjalni przeprowadzili u niej wywiad środowiskowy. Potem wielokrotnie taką procedurę trzeba było stosować, także przy okazji wnioskowania przez matkę o inne formy pomocy - głównie zasiłki celowe na zakup leków, odzieży, żywności itd. Ponieważ jednak lata 2020 i 2021 były szczególne (obowiązywały obostrzenia pandemiczne) bywało, że wywiady środowiskowe aktualizowano nie w domu rodziny Ch., tylko w ośrodku.

Rodzinie przyznawano pomoc w formie talonów, ale też finansową na zakup leków, opału, ubrań etc. W ocenie kontrolerów wojewody: "wysokość przyznawanych rodzinie zasiłków specjalnych stanowiła nieadekwatne wsparcie, gdyż nie pozwalało ono na zabezpieczenie zgłaszanych potrzeb sześcioosobowej rodziny, co stanowi o niedostatecznym ich rozpoznaniu" (cytat z protokołu pokontrolnego).

To jednak nie wszystko. Największe zastrzeżenia inspektorzy mieli do pracy socjalnej, którą rodzina też miała być objęta przez GOPS. Wytknęli pracownikom socjalnym lakoniczne i mechaniczne adnotacje w wywiadach środowiskowych. Więcej - stwierdzili, że w sumie to "brak jest jakikolwiek dokumentów potwierdzających, iż praca socjalna z rodziną była prowadzona".

W wywiadach pracownicy GOPS-u "zawsze umieszczali informację, że pani (tu: nazwisko matki) nie zgłasza żadnych problemów". Sygnalizowali jakieś wydarzenia w tychże wywiadach, ale nie wskazywali na żadne szczegóły czy efekty przeprowadzonych rozmów lub działań. Ba, inspektorzy odkryli przynajmniej jeden przypadek ewidentnej fikcji: wywiad przeprowadzono w ośrodku, a opisano go tak, jakby odbył się w domu państwa Ch.

"W kolejnych wywiadach, pomimo regularnie przyznawanych zasiłków celowych na zakup leków, nie aktualizowano informacji o sytuacji zdrowotnej rodziny, poza krótką wzmianką, że została ona ustalona" - czytamy w raporcie pokontrolnym.

Poznaj ciekawe grupy lokalne na Facebooku:

• Bieżące wypadki i utrudnienia w Kujawsko-Pomorskiem
• Gdzie dobrze zjeść w Toruniu i okolicach?
• Toruń Retro!
• Sport w Toruniu

Z dokumentacji GOPS-u nie wynikało, dla kogo i na co mają być kupowane leki za przyznane pieniądze. Brakowało recept z wyceną medykamentów. Kolejne ciąże Pauliny Ch. były odnotowywane, ale w dokumentach GOPS-u "brak informacji o pracy socjalnej prowadzonej przez pracownika w zakresie zagrożenia zdrowotnego kobiety na skutek kolejnych ciąż, które - jak wynika z informacji medialnych - kończyły się poprzez zabiegi cesarskiego cięcia" - odnotowali kontrolerzy wojewody.

Uwadze kontrolerów nie umknęło to, że Paulina Ch., jako bezrobotna kobieta rodząca kolejne dzieci, potrzebowała ewidentnie szczególnego wsparcia. Pod opieką miała wszak liczną gromadkę dzieci. Z jej mężem, ojcem dzieci, pracownikom socjalnym nigdy przez te kilka lat nie udało się w domu porozmawiać, bo go nie było - "prawdopodobnie z uwagi na jego pobyt w pracy". Tym samym też pracownicy GOPS-u nie byli stanie poczynić żadnych obserwacji odnośnie relacji panujących między małżonkami, a także między ojcem a dziećmi.

Jak odnotowali inspektorzy, pomimo podstaw do przyznania takiej formy wsparcia, "pracownik socjalny nie zaproponował rodzinie usług asystenta rodziny".

Protokół pokontrolny w Gminnym Ośrodku Pomocy społecznej w Brodnicy kończy następujące stwierdzenie: "Ośrodek nieprawidłowo realizował zadania zapisane w ustawie o pomocy społecznej w zakresie prowadzenia i dokumentacji pracy socjalnej oraz rozeznawania potrzeb rodziny. Zakres udzielanej pomocy wzbudził zastrzeżenia w związku z ograniczeniem jej wyłącznie do pomocy finansowej; natomiast brak jakichkolwiek dokumentów potwierdzających prowadzenie pracy socjalnej świadczy o jej braku lub też o tym, że prowadzona była w bardzo ograniczonym wymiarze i sprowadzała się jedynie do krótkich rozmów, celem ustalenia podstawowych informacji na temat sytuacji rodziny".

Zaznaczmy, że wszystkie cytaty pochodzą z protokołu pokontrolnego. Jego treść opublikowano w BIP Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego. Kierownikiem GOPS Brodnica jest Wiesława Jaranowska, w której obecności kontrola została przeprowadzona.

GOPS w Brodnicy jest już kolejnym ośrodkiem, któremu kontrolerzy wojewody - po dramacie dziecka - zarzucają zaniedbania w zakresie pracy socjalnej. Podobnie było w przypadku śmierci malutkiej Zuzi w Toruniu. Tutaj również winnymi śmierci dziecka mają być jej rodzice. I ta rodzina była pod opieką "socjalnych".

Wojewoda skontrolował Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Toruniu i wytknął mu fikcję pracy socjalnej. Prokuratura jednak zaniedbań pracowników socjalnych ani kuratorów w sensie karnym się nie dopatrzyła i żadnych zarzutów im nie postawiła.

WAŻNE. Rodzina Ch. pieniędzy potrzebowała zawsze...

• Dom w Szabdzie koło Brodnicy wynajmował Bartosz Ch. z żoną i pięciorgiem dzieci. Paulina Ch., matka zamordowanej dziewczynki, w szpitalu urodziła właśnie szóste dziecko.
• W 2016 roku mężczyzna na najstarszą córkę Marysię założył zbiórkę w internecie. Jak twierdził, dziewczynka jest chora na serce, a rodzina jest w poważnych tarapatach finansowych. „Na nasz mały cud czekaliśmy cierpliwie dwa lata (...) Dla ciebie to rezygnacja z kebabu, paczki papierosów, piwa czy słodyczy, a dla nas każda złotówka jest bardzo cenna” – tak apelowali z żoną o pieniądze.
• Od 2019 roku rodzina korzystała z zasiłków przyznawanych przez GOPS w Brodnicy. Niestety, według kontrolerów wojewodów, za wsparciem finansowym nie szła konieczna pomoc w formie pracy socjalnej. Jeśli taka w ogóle była świadczona, to mechanicznie i w bardzo skromnym zakresie.