Pomysł wyszedł z rządu - mówi poseł Babinetz. Sprawa toruńskiego manuskryptu na posiedzeniu sejmowej komisji kultury

Wideo. Rodzinny kapitał opiekuńczy

Sprawa poselskiego projektu o przekazaniu Węgrom cennego manuskryptu ze zbiorów toruńskiej Książnicy Kopernikańskiej stała się we wtorek 8 lutego tematem obrad sejmowej Komisji Kultury i Środków Masowego Przekazu. O rozszerzenie porządku obrad komisji o ten punkt wniósł poseł Piotr Adamowicz (Koalicja Obywatelska), podkreślając, że sprawa wywołała liczne protesty.

- Ta sprawa była ustalana na szczeblu premierów Polski i Węgier, jako konsekwencja przekazania zbroi Zygmunta Augusta Polsce. Stąd inicjatywa przekazania czegoś, co jest cenne dla Polski, ale jeszcze cenniejsze dla Węgier. Nie dziwię się, że są kontrowersje w Toruniu, bo to rzeczywiście bardzo cenny zabytek światowego dziedzictwa narodowego, ale jednak związany z historią Węgier. Patrzymy z perspektywy wielkich zniszczeń, jakie zostały dokonane na ziemiach Polski przez szereg wojen, ale Węgrzy też ponieśli ze względu na najazdy tureckie wielkie straty, chociażby jeśli chodzi o bibliotekę królewską Macieja Korwina i stąd wiadomo z kolei, że oni chcieliby widzieć ten kodeks u siebie

- odpowiadał Piotr Babinetz. Przewodniczący komisji mówił też, że sprawa była omawiana przez szefa kancelarii premiera z marszałkiem województwa, były też rozmowy prowadzone przez wiceministra kultury.

- Ale co do efektów, to druga sprawa, bo jak rozumiem w środowisku toruńskim wywołuje duże kontrowersje

- dodał poseł Babinetz.

CZYTAJ TAKŻE:

Odnosząc się do protestów, Piotr Babinetz podkreślał: "To nie jest w żadnym razie moja inicjatywa, ani tym bardziej chęć szkodzenia Toruniowi i jego cennym zbiorom. To sprawa do rozmów z przedstawicielami rządu, bo to strona rządowa prowadziła rozmowy ze strona węgierską.

Na pytanie posła Adamowicza, że skoro to "decyzja stricte polityczna", to kto poprosił posła Babinetza, by zajął się tym projektem, ten odpowiedział, że odbyło się to wewnątrz klubu PiS.

- To rozmowy rządowe, to dlaczego odpowiedzialność spada na barki komisji kultury i przewodniczącego?- dopytywała z kolei Iwona Śledzińska-Katarasińska (KO), wiceprzewodnicząca komisji. - Jeśli rząd się umawia, to niech rząd bierze odpowiedzialność.

Głos zabrała także posłanka Joanna Scheuring-Wielgus (Lewica), apelując m.in. do posłów, by wsłuchali się w liczne głosy protestu płynące nie tylko z Torunia.

Przypomnijmy: na początku lutego do Sejmu wpłynął poselski projekt ustawy, zgodnie z którą Polska przekazać ma Węgrom w formie daru Kodeks Korwina - bezcenny manuskrypt ze zbiorów Książnicy Kopernikańskiej. Zgodnie z uzasadnieniem ten gest ma podkreślić wagę polsko-węgierskiej przyjaźni i być rewanżem za przekazanie Polsce zbroi króla Zygmunta Augusta ze zbiorów węgierskich. Skarb Państwa ma za to przekazać Książnicy 25 mln zł rekompensaty.

Sprawa wywołała wielką falę sprzeciwu i oburzenia. Jak już informowaliśmy, w specjalnym stanowisku zaprotestowała dyrekcja Książnicy Kopernikańskiej. Negatywny stosunek do zabrania Toruniowi tego dzieła wyrazili także radni Sejmiku Wojewódzkiego.
Swój protest wyraża też marszałek Piotr Całbecki, który nie wyobraża sobie, by manuskrypt mógł opuścić Książnicę Kopernikańską. Podkreśla, że to bezcenne dzieło musi zostać w Toruniu.

Działania na rzecz zachowania manuskryptu zapowiedzieli posłowie: Tomasz Lenz (KO), Jan Szopiński (Lewica) i Joanna Scheuring-Wielgus (Lewica).

"Dzieło to należy uznać za jeden z największych skarbów kultury i sztuki włoskiego renesansu, jakie mimo niezliczonych grabieży naszego kraju, zachowały się w zbiorach Rzeczpospolitej (...). Postrzegam plan odebrania tego dzieła mojemu krajowi jako akt niewyobrażalnego zubożenia polskiej kultury - napisał w swej opinii prof. Arkadiusz Wagner z Instytucji Badań Informacji i Komunikacji UMK.

Oświadczenie

Jednym z najcenniejszych dzieł w kolekcji Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej – Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu jest XV-wieczny tzw. „Kodeks Korwina”. Manuskrypt ten, zgodnie z decyzją Rady Miasta Torunia wydaną ponad pięćset lat temu, został przez władze naszego miasta zakupiony, a następnie przekazany bibliotece Gimnazjum Akademickiego i od wieków jest utożsamiany z Toruniem i jego historią. Dzieło to od wieków znajduje się i pozostanie w Toruniu! Jednoznaczne, oficjalne stanowisko podmiotów dysponujących tytułem własności do manuskryptu tj. dyrekcji Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej – Książnicy Kopernikańskiej oraz Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego, organu założycielskiego Biblioteki, wyrażające zdecydowany brak zgody na zbycie dzieła definitywnie rozstrzyga jakiekolwiek pomysły i zamiary przeniesienia prawa własności. To prawo własności jest fundamentalną zasadą ustroju demokratycznego w jakim żyjemy i ja to prawo szanuję, uznając tym samym sprawę przekazania manuskryptu za definitywnie zakończoną.

Prezydent Miasta Torunia,
Michał Zaleski