Czym są Perseidy? Skąd wzięła się taka nazwa?
- „Spadające gwiazdy” to w istocie intensywnie promieniujące meteory - wyjaśnia astronom z Centrum Popularyzacji Kosmosu „Toruńskie Planetarium” Jerzy Rafalski. - Te okruszki pozostawiła po sobie kometa Swift-Tuttle, która, tak jak Ziemia, krąży wokół Słońca. Podczas swojego ruchu po orbicie nasza planeta co roku wstępuje w strumień tych ziaren. Właśnie w najbliższych dniach ten kosmiczny żwir jest na naszym niebie najgęstszy. Wpadając w ziemską atmosferę na wysokości około 80 km okruchy (które poruszają się z ogromną prędkością rzędu 60 km na sekundę) napotykają na opór powietrza. Wskutek tarcia wydziela się ciepło. Drobiny zaczynają świecić, świeci też kula powietrza wokół każdej z nich. Obserwujemy to jako iskrę, rozbłyskującą na niebie przez bardzo krótką chwilę, nie dłużej niż sekundę.
Sierpniowe meteory nazywane są też „łzami św. Wawrzyńca” lub Perseidami. Pierwsze z tych określeń nawiązuje do męczeńskiej śmierci świętego 10 sierpnia 258 roku. A Perseidy?
- Meteory śmigają po całym niebie, ale zdają się wylatywać z jednego punktu na sferze niebieskiej, tam, gdzie akurat widzimy gwiazdozbiór Perseusza. Podobnie jadąc samochodem w czasie śnieżycy odnosimy wrażenie, że płatki śniegu wylatują z jednego miejsca przed nami - mówi Jerzy Rafalski.
Perseidy 2021. Gdzie i kiedy można je zobaczyć?
Przed nami noce najintensywniejszego deszczu meteorów z roju Perseidów - z 11 na 12 sierpnia i z 12 na 13 sierpnia. Z tego powodu obserwatorium astronomiczne Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Piwnicach organizuje 12 i 13 sierpnia nocne „Pikniki spadających gwiazd”. Program zawiera wykłady, zwiedzanie obserwatorium i oczywiście obserwację nieba. Niestety, wszystkie miejsca są już zajęte. Można jedynie zapisać się na listę rezerwową, SMS-owo, podając swoje imię i nazwisko, liczbę biletów, które chcemy kupić i datę wybranego pikniku - na numer 603 750 220 (bilety są po 15 i 20 zł).
Kto do Piwnic nie pojedzie, obserwację Perseidów może sobie zorganizować indywidualnie.
- Oczywiście najlepiej pojechać w tym celu za miasto, w miejsce z otwartym horyzontem, gdzie nieba nie zasłaniają wysokie budynki czy drzewa i widoku nie utrudniają sztuczne światła – radzi Jerzy Rafalski. - Przy sprzyjającej pogodzie zobaczymy nawet kilkadziesiąt meteorów w ciągu godziny. Ale obserwując nocne niebo z balkonu w mieście też nie jesteśmy bez szans. Pewnie nie zobaczymy tych najsłabiej świecących „spadających gwiazd”, na szczęście Perseidy mają to do siebie, że wiele z nich jest bardzo jasnych. Trzeba tylko dać sobie trochę czasu. Obserwację najlepiej rozpocząć około godz. 23, bo wówczas gwiazdozbiór Perseusza jest wysoko nad horyzontem. Oczywiście patrząc z balkonu widzimy tylko część nieba, na szczęście Perseidy przelatują po całym nieboskłonie.
Deszcz Perseidów już 11 i 13 sierpnia. O której godzinie wypatrywać?
Warunkiem powodzenia obserwacji jest oczywiście bezchmurna pogoda. Gdyby aura zawiodła, spadających gwiazd możemy… posłuchać.
- Duży, jasny meteor przelatując zostawia po sobie ślad w postaci zjonizowanego powietrza, które doskonale odbija fale radiowe. Można więc nastawić radioodbiornik na daleką, słabo słyszalną stacje. Przelot meteoru sprawi, że na chwilę ten ledwie słyszalny dźwięk zamieni się w głośny i wyraźny – mówi Jerzy Rafalski.
A gdyby pogoda zniechęcała nawet do wyjścia na balkon, do dyspozycji pozostaje niezawodny internet. Na transmisję online deszczu Perseidów zaprasza m.in. Planetarium w Grudziądzu, 11 i 13 sierpnia od godz. 21 do godz. 1 następnego dnia. Podczas transmisji kamera będzie skierowana w niebo pokazując na żywo aktualny obraz nieboskłonu. W pierwszą noc transmitowany będzie widok nieba z tarasu obserwacyjnego Planetarium i Obserwatorium Astronomicznego w Grudziądzu,
natomiast druga transmisja będzie pokazywała niebo nad obserwatorium astronomicznym w Piwnicach. Linki do transmisji:
11 sierpnia
13 sierpnia
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?