Dlaczego prace na toruńskim bulwarze są prowadzone bez nadzoru archeologa i co się stanie z odkrytymi kanałami? [zdjęcia]

Zobacz wideo: Sprawdzamy, co w Polsce drożeje najszybciej:

Na Bulwarze Filadelfijskim w Toruniu, u wylotu ulic Łaziennej i Żeglarskiej trwa budowa. Nie jest to oczekiwana od dawna renowacja nabrzeża, a tylko jej fragment polegający na budowie dwóch pawilonów usługowych z tarasami widokowymi. Tydzień temu informowaliśmy, że podczas prac robotnicy trafili na fragmenty XIX-wiecznych kanałów burzowych. Poza tym o robotach na bulwarze stało się głośno, bo chociaż są one prowadzone w miejscu, gdzie przez ponad 700 lat znajdował się najważniejszy toruński port, nie nadzoruje ich archeolog. Jak się dowiedzieliśmy w Urzędzie Miasta Torunia, decyzja w tej sprawie zapadła w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony zabytków. Dlaczego? Poprosiliśmy WUOZ o wyjaśnienie i je otrzymaliśmy.

"Obecny etap prac budowlanych związanych z rewitalizacją Bulwaru Filadelfijskiego w Toruniu w ocenie Kujawsko-Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków nie wymaga prowadzenia badań archeologicznych w trakcie wykonywania prac ziemnych - czytamy w piśmie podpisanym przez zastępcę konserwatora wojewódzkiego, Małgorzatę Wojdyło. - Z dokumentacji zgromadzonej w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Toruniu z badań archeologicznych prowadzonych przez firmę Usługi Archeologiczno-Konserwatorskie Pani Lidii Grzeszkiewicz-Kotlewskiej, a także innych toruńskich archeologów w trakcie realizacji wcześniejszych inwestycji na tym terenie (m.in. przy budynku limnigrafu i na wysokości Bramy Św. Ducha) wynika, że mamy tu do czynienia z nawarstwieniami pochodzącymi z czasów współczesnych, bez występowania w nich jakichkolwiek ruchomych zabytków archeologicznych czy reliktów architektury. Widoczne nawarstwienia w północnym profilu wykopu na wysokości ul. Łaziennej, w miejscu gdzie odsłonięto wylot kanału burzowego z XIX w., są związane z przekształceniami tego miejsca w końcu lat 60. - początku lat 70., kiedy to nabrzeże Wisły uzyskało obecny kształt, co wymagało znacznego podwyższenia terenu w stosunku do jego wcześniejszego, dużo niższego poziomu. Warstwy aż do samego dna wykopu są przemieszane, występuje w nich m.in. współczesna ceramika budowlana".

Dalej jest mowa o tym, że budowa XIX-wiecznego kanału przyczyniła się do zniszczenia wcześniejszych nawarstwień kulturowych, zaś prace prowadzone obecnie są monitorowane przez pracowników WUOZ i jeśli zajdzie taka konieczność, zostanie w nie zaangażowana ekipa archeologów.

Z taką oceną sytuacji nie zgadza się przywołana Lidia-Grzeszkiewicz-Kotlewska.

- Moje badania prowadzone przy Bramie Mostowej wykazały dwa poziomy średniowiecznych bruków oraz nawarstwienia późnośredniowieczne - mówi toruńska archeolożka. - Również w Bramie Żeglarskiej znalazłam kilka poziomów osadniczych. Tam, gdzie obecnie trwa budowa, nigdy nie było badań.

Tak czy inaczej, w mieście o niemal 800-letniej, bardzo bogatej historii i na dodatek w miejscu tak dla jego dziejów ważnym, lepiej zachować szczególną czujność. Wierzymy zatem, że gdy rozpocznie się już właściwa modernizacja nabrzeża, prace będą już nadzorowane, a może nawet bulwar zostanie wcześniej przebadany przez archeologów?

Jak informuje Urząd Miasta, rozważana jest możliwość wyeksponowania kanałów, co jednak będzie wymagało zmian w projekcie budowlanym. Obecnie kanały są zabezpieczone. Rzecz jasna nie dotyczy to tych fragmentów, które wcześniej zostały skruszone przez koparkę.