Czy strażnicy mogą karać tych, którzy nie zasłaniają nosa i ust? Nawet sądy nie są co do tego zgodne

Rozporządzenie Rady Ministrów z 7 sierpnia, wydane w związku ze stanem epidemii, zobowiązuje do zakrywania ust i nosa w autobusach, tramwajach, sklepach i innych tego typu przestrzeniach publicznych. W dokumencie nie określono jednak precyzyjnie, czy straż miejska lub gminna może karać mandatami tych, którzy nie stosują się do wspomnianego nakazu.

- Straże miejskie starają się przekonywać do przestrzegania obostrzeń związanych z obowiązkiem zasłaniania nosa i ust. Niestety, wątpliwa podstawa prawna dla możliwości nakładania mandatów karnych na osoby łamiące nakaz znacząco zmniejsza efektywność ich działań – pisze na internetowej stronie Unii Metropolii Polskich Tadeusz Truskolaski, prezydent Białegostoku, prezes Zarządu UMP.

Unia Metropolii Polskich, skupiająca 12 największych miast w kraju, chciałaby, żeby strażnikom przyznano prawo do karania mandatami tych, którzy nie przestrzegają antyepidemicznych nakazów. Zwróciła się w tej sprawie do ministra spraw wewnętrznych i administracji i czeka na odpowiedź.

Winny, niewinny

Niejednoznaczne przepisy sądy interpretują bardzo różnie. Dziennik „Rzeczpospolita” podaje dwa przykłady – z Kościana i ze Szczecina. W pierwszym z tych miast sąd odmówił wszczęcia postępowania karnego przeciwko mężczyźnie, który nie przyjął mandatu karnego za jazdę na rowerze w czasie obowiązywania zakazu poruszania się oraz brak maseczki. Z kolei Sąd Rejonowy w Szczecinie swoim wyrokiem sprzed około trzech tygodni uznał, że mandat wystawiony przez straż miejską za niezakrywanie ust i nosa należy zapłacić.

Czy Toruniowi bliżej do Kościana, czy do Szczecina?

- Interwencje związane z ograniczeniami wprowadzonymi w sierpniu podejmowaliśmy 99 razy, najczęściej w pojazdach komunikacji miejskiej. Tylko w sierpniu skontrolowaliśmy pod tym kątem 216 pojazdów - mówi Jarosław Paralusz, zastępca komendanta i rzecznik prasowy toruńskiej Straży Miejskiej. - Jak dotąd zastosowaliśmy wyłącznie pouczenia. Mandatów nie nakładaliśmy. Staramy się przede wszystkim edukować.

Hulaj, dusza, piekła nie ma?

Rzecznik toruńskiej straży nie ukrywa, że przed stosowaniem kar pieniężnych powstrzymuje municypalnych także niejasność przepisów. Co nie znaczy, że można te przepisy lekceważyć!

- Oczywiście, gdyby ktoś uparcie i stanowczo odmawiał stosowania się do nakazu noszenia maseczki, skierujemy sprawę do sądu – zapowiada Jarosław Paralusz. - Na razie nie mieliśmy do czynienia z taką sytuacją.

Tym, którzy twierdzą, że nie zakryli nosa i ust, bo zapomnieli zabrać maseczkę z domu, toruńscy municypalni takową dają. W sierpniu wręczyli maseczki 32 „zapominalskim”.

Podobne interwencje podejmuje toruńska policja. Zespół prasowy Komendy Miejskiej wprawdzie nie dysponuje statystykami takich działań, ale jak mówi mł. asp. Wojciech Chrostowski, przeważają pouczenia.

A czy personel sklepu ma prawo odmówić obsłużenia klienta, który nie ma na ustach i nosie maseczki, przyłbicy, chustki czy innej osłony? W jednej z wypowiedzi prasowych rzecznik Ministerstwa Zdrowia stwierdził, że sprzedawca ma prawo nie obsłużyć takiej osoby. Artykuł 135 kodeksu wykroczeń wprawdzie mówi, że kto bez uzasadnionej przyczyny odmawia sprzedaży, podlega grzywnie, ale brak maseczki taką odmowę uzasadnia.